AUTISME – EEN ESOTERISCH PERSPECTIEF

Langs de weg van esoterische psychologie
oorspronkelijk artikel – Autism, an Esoteric Perspective
Leoni Mckinnon Hodgson, 2014
PMAFA, MSE Esoterische Psychologie, PhD Filosofie in de esoterie

Autisme is in opmars, nochtans zijn ‘s werelds medische experts niet in staat om een afdoende oorzaak ervan aan te tonen. Ze zijn verbijsterd. Eerst werd inenting gezien als de boosdoener, daarna milieutechnische factoren; tegenwoordig ligt de verdenking bij genetische oorzaken. Mijn stelling is dat deze laatste – de genetische component, het meeste perspectief biedt. Een terrein dat waarschijnlijk nog niet serieus wordt onderzocht als een bijdrage aan de oorzaak is de wisselwerking tussen het spirituele aspect van de mens met zijn uiterlijke natuur op het fysieke vlak. Dit onderwerp brengt ons naar het gebied van de Oosterse Spiritualiteit of esoterie die zich bezighoudt met de verborgen energieën en oorzaken die achter de verschijningsvorm van de mens op het fysieke vlak schuilgaan. Leoni Hodgson die de Oosterse Spiritualiteit, Esoterische Psychologie en Esoterische Astrologie bestudeerd heeft, bekijkt het probleem van autisme vanuit deze hoek.

1. Autisme – een overzicht

Autisme is een serieus ontwikkelingsprobleem met klassieke dissociatieve symptomen. Het beïnvloedt de informatieverwerking in de hersenen in de manier waarop de zenuwcellen en hun synapsen verbindingen maken en zich organiseren. Autisme wordt gekenmerkt door een verminderde sociale interactie en verbale en non-verbale communicatie naast een beperkt, zich herhalend of stereotiep gedrag.
De tekenen ontwikkelen zich gewoonlijk geleidelijk, maar sommige autistische kinderen ontwikkelen aanvankelijk een meer normaal gedrag en vallen daarna terug. Vroege tekenen zijn: het kind maakt geen oogcontact, lacht niet terug wanneer er naar gelachen wordt, reageert niet op het geluid van een bekende stem, volgt voorwerpen niet met zijn ogen, gebruikt geen gebaren om te communiceren, maakt geen geluiden om de aandacht te trekken, begint niet met of reageert niet op geknuffel, imiteert niet bewegingen en gezichtsuitdrukkingen, reikt niet omhoog om opgepakt te worden, speelt niet met anderen, vraagt geen hulp of andere basale dingen.
Vroege gedragsmatige, cognitieve of gesproken interventies kunnen autistische kinderen helpen om verzorging, sociale en communicatieve vaardigheden te verkrijgen. Hoewel er geen remedie bekend is, zijn er meldingen van gevallen van herstel bij kinderen. In veel gevallen echter lijkt de terugval onomkeerbaar en is het denkvermogen en de intelligente interactie met en door het brein ernstig verstoord.

2. De incarnerende Ziel

De spirituele achtergrond bij dit onderwerp bestaat eruit dat de mens een spiritueel wezen is, een ziel met de ervaring van een fysiek lichaam in zijn tocht vanuit onwetendheid naar verlichting. Deze wordt door vele levens heen bereikt. De ziel incarneert in een fysiek lichaam, groeit in wijsheid door aardse ervaringen, waarna het lichaam sterft en de opgedane ervaring geïnvesteerd wordt in de volgende incarnatie van de ziel.
Maar in het geval van autisme gaat er iets fout als de ziel aan een nieuwe incarnatie begint. Het kost de ziel ongeveer vier tot zeven jaar om volledig met de nieuwe incarnatie verenigd te worden en volledig bezit te nemen van het fysieke lichaam. Hieraan voorafgaande, tussen 0 en 4 jaar, overschaduwt de ziel het fysieke lichaam, en doordringt het daarbij geleidelijk. In deze overgangsperiode vertraagt de integratie van ziel en lichaam om de een of andere reden of keert zij om.

“Toewijzing van het fysieke omhulsel. Deze heeft plaats tussen het vierde en zevende jaar, als de ziel tot dusver overschaduwend, bezit neemt van het fysieke voertuig”.[1]Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.52

Deze vier korte jaren vormen de kritieke periode. Zoals bekend is dit de tijdspanne waarin autisme verschijnt en waarom dus vroeg ingrijpen van vitaal belang is. Dit wil niet zeggen dat na het vierde levensjaar de situatie hopeloos is. Maar het effect van verbetering wordt in deze “overgangsjaren” gemakkelijker bereikt zoals ook door therapeuten wordt bevestigd.

3. De hoofdoorzaak van autisme? Een aversie van de ziel tegen het fysieke bestaan

Enkele incarnerende zielen hebben eenvoudigweg een aversien tegen het leven op het fysieke gebied en daarvoor bestaat een historische oorzaak. De Oude Wijsheidsleringen melden ons dat bij de dageraad van het menselijke leven een groep zielen weigerde om bezit te nemen van hun wachtende fysieke voertuigen.

“[In antwoord op het goddelijke plan, dat vanuit Gods Geest verscheen] … daalden engelen af vanuit hun onzondige en vrije bestaanstoestand… [Hoewel er een groep was die weigerde en] verkoos in hun oorspronkelijke en hoge staat van zijn te blijven. Christus zelf getuigde in het waar gebeurde verhaal van de Verloren Zoon en diens verhouding met zijn oudere broeder die niet het huis van de Vader had verlaten.”[2]Alice Bailey, Het naar buiten treden van de Geestelijke Hiërarchie, blz.118-119
Uit die oude tijd bestaat een verhaal over de aversie van zielen die hun fysieke lichaam afwijzen en weigeren te incarneren. Op de terugkerende cyclus, komen veel van de zielen uit die periode tegenwoordig in incarnatie. Zou het kunnen dat het probleem te maken heeft met deze groep zielen? Dit zou het grote aantal kinderen verklaren die het, relatief gezien, betreft. Zielen die eerder vertrokken en die dit andermaal doen. Volgens Bailey:
“Het terugtrekken van het inwonende zelfbewustzijnsaspect in het lichaam … dankzij diens grote weerzin tegen de fysieke incarnatie.”[3]Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.419-420
De tegenwoordige auteur van deze citaten is de Tibetaanse Meester Djwahl Kuhl. Hij laat ons weten dat sommige zielen een “grote weerzin hebben tegen fysieke incarnatie”. Hoeveel lezers van dit artikel herkennen deze stelling? Het leven is niet gemakkelijk op deze Aarde en sommigen zeggen dat dit eigenlijk “de hel” is. Hoevelen van ons wensen dat wij de problemen van fysieke incarnatie zouden kunnen ontlopen? Sommigen maken zelf een eind aan hun leven, maar de meesten blijven gehoorzaam aan het Goddelijke Bevel. Bovendien kan verlichting – de bevrijding uit de eidooier van wedergeboorte – alleen maar plaatsvinden terwijl we in incarnatie zijn.

Een vergiftigde sfeer in het gezin.
Is het hypothetisch mogelijk dat een groter aantal zielen binnen een gezin zich terugtrekken als daar conflicten zijn? Die hoeven niet openlijk of van verbale aard te zijn. Zielen zijn hypergevoelig en voelen de lucht- en energiestromen. Niet uitgedrukte ellende of kritiek, baby’s die niet gewenst zijn – dit alles veroorzaakt gifstoffen die de sfeer verpesten en die een afweermiddel vormen voor gevoelige binnenkomende zielen.
Of dit nu allemaal bijdraagt aan de oorzaak voor autisme of niet, het is een vanzelfsprekende “must” voor een intredende ziel om te zorgen voor een liefdevolle omgeving. Therapeuten die met autistische kinderen omgaan zeggen ons dat er meer succes lijkt uit te gaan van programma’s waarin liefde, spel en bemoediging een plaats krijgen. Kinderen reageren op zulke interactie en raken erin betrokken.
Wat gebeurt er op het innerlijke gebied als een ziel zich van het lichaam terugtrekt?
De ziel kan zich op het astrale gebied ophouden – geen fijne plaats om te verblijven – of toegang zoeken tot een andere wereld of een ander gebied. Het fysieke lichaam blijft gezond en sterk, maar de ziel is ervandoor. Dit kan ertoe leiden dat het lichaam in bezit genomen wordt door een of meer ontzielde entiteiten. Dit gebeurde met Chris Costner Sizemore, bekend van de film “The Three faces of Eve”. En hoewel de “wet” overtreden is zullen de Innerlijke Gidsen die ziel toch dwingen om opnieuw te incarneren.

4. Overige meespelende factoren – De groeiende gevoeligheid en introversie van de mensheid

Het is een simpel gegeven dat, naarmate het ras als geheel meer naar verlichting beweegt, het steeds gevoeliger wordt voor impressies van de ziel, wat zich uitwijst in een grotere individuele gevoeligheid in het leven van alledag. Deze spirituele ontvankelijkheid van het ras kreeg een versnelling bij het binnengaan van het nieuwe millennium dat als basis het getal 2 heeft – het getal van gevoeligheid. “Goddelijke geometrieën”, aldus Pythagoras. Getallen die symbool staan voor levende energieën, de uiterlijke vormen van innerlijke krachten die vormgeven aan alles wat in het universum bestaat. Want de laatste duizend jaar was het cijfer 1 het basisgetal, dat in de mens zijn kwaliteiten van zelfbeschikking, onafhankelijkheid en individualiteit verankerde. Nu wordt de mens geleerd om gevoeliger te worden.
Als gevolg hiervan zijn baby’s geboren na 2000 zeer gevoelige zielen, vooral zij die geboren werden in het eerste decennium. Hun probleem is des te klemmender geworden wegens de twee nullen in hun geboortejaar, die op een nog grotere gevoeligheid wijzen dan voor deze groep normaal zou zijn.[4]De cirkel staat, zoals bekend, symbool voor oneindigheid en voor het Goddelijke dat het bewustzijn opnieuw aantrekt en deze groep van supergevoelige zielen weergeeft. Zij werden geboren in een wereld die gedurende duizend jaar gemarcheerd heeft op het oorlogsmarsritme van de Straal van Wil en Macht. Zij zien zich omringd door harde “eerste stralers”. Overgevoelig en met een aangeboren drang om ervoor te gaan, kan de kleinste schok of verstoring in hun omgeving ervoor zorgen dat ze op de vlucht slaan op de enige manier die mogelijk is in de eerste jaren van het leven – weg van de fysieke incarnatie en naar een eigen wereld waar zij zich veilig voelen.
In haar boek Esoterische Psychologie gaf Alice Bailey een mystieke weergave van de psychologische problemen die samenhangen met elk getal. Hieronder staat het citaat voor de Tweede Straal. De overeenkomst met de ervaringen van de lijder aan autisme is opmerkelijk.

“Omgeven … en ingekapseld in de gedachtwereld, graaft hij als een mol en vindt hij zijn weg in de duisternis…. Hij verblijft binnen zijn wereld in een diepe inhoud…”[5]Alice Bailey, Esoterische Psychologie 1, blz.167

Introversie
Vanaf het moment dat Carl Jung de termen introversie en extraversie populariseerde, herkende en omarmde de wereld deze twee persoonlijkheidstypen. Extraverte personen werken naar buiten, terwijl introverte mensen altijd naar binnen gekeerd zijn en elke groep brengt zijn eigen set van aandoeningen voort, hetzij overexpressie hetzij geremdheid. Autisme is een ziekte waarvan de diepere oorzaak gelegen is in deze tendens naar introversie.
Introversie als pathologie breidde zich opmerkelijk uit in het eerste gedeelte van de 20e eeuw, vanwege het geweld van de wereldoorlogen, in een poging om de oorlogsverschrikkingen te ontvluchten. Dit verschijnsel wordt door de esoterische schrijfster Alice Bailey in 1942 beschreven.

“De huidige wereldproblemen, de vrees en diepe angst en het lijden en de pijn die zo wijdverspreid zijn, brengen een tweeledig resultaat voort… de extraversie van het massabewustzijn; en een uitgesproken introversie van het individu. Het effect van deze “ruk” in twee richtingen heeft een ernstige uitwerking op gevoelige individuen. Zij worden naar buiten getrokken door de aantrekking van het massabewustzijn en de kracht van het plotieke, economische en sociale leven van het ras; en naar binnen door de aantrekking van de wereld van hogere waarden.”[6]Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.516-517
Het momentum voor deze tweezijdige actie – de ene kracht die mensen naar buiten duwt en de andere die ze naar binnen trekt – kan een psychologisch probleem veroorzaken dat door esoterici aangeduid wordt als “gespletenheid”. Twee delen van de natuur zijn met elkaar in oorlog. De meesten van ons lijden in een bepaald gedeelte van ons leven aan een zekere vorm van gespletenheid, in de regel tussen de geest die wil dat wij in de ene richting gaan en de gevoelsaard die naar iets anders hunkert. Psychologische afwijkingen kunnen ontstaan als deze tendens extreem wordt, zoals bij schizofrenie (“gespleten geest”), bipolaire stoornis of autisme. Vooral toegewijde en gevoelige types zijn vatbaar voor ziektes die voortkomen uit introversie. Bailey zegt:
“Wat is de ware aard van een echte mysticus of van een introvert iemand? Bij hem is de zielekracht… te sterk voor de mogelijkheden van de persoonlijkheid. De mens vindt dan dat de weg naar de innerlijke gebieden van het wensgevoel, van het denkvermogen en van de spirituele visie er een van de minste weerstand is, en de integratie van het fysieke gebied en de uitdrukking ervan lijden bijgevolg.”[7]Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.160
Mystici in de middeleeuwen waren bijzonder vatbaar en velen stierven omdat hun verlangen naar spirituele verheffing sterker was dan hun wens om in de fysieke wereld te leven. Hun – energetisch ondervoede – lichamen kwijnden weg. Voor zoekers naar spiritualiteit is het belangrijk om evenwichtig te blijven.
Tot slot is de genoemde neiging tot een grotere gevoeligheid en introversie van de mensheid en de wens van de ziel om reïncarnatie te vermijden een belangrijke factor als we autisme vanuit een esoterische kant bekijken.

5. Schade aan de zenuwfunctie – de “Vrittis”

De volgende tekst is afkomstig uit de Yoga Sutras van Patanjali, een grote Hindoewijze die ons de geweldige spirituele geestelijke training van Raja Yoga schonk, de koninklijke wetenschap van de geest. Patanjali waarschuwde yogastudenten voor een verkeerde meditatietechniek, genaamd “passiviteit”, die inderdaad neerkomt op een vorm van psychologische dissociatie. Ik verwijs er hier naar omdat zij beschrijft wat er gebeurt in het zenuwstelsel als dit niet op actieve wijze gebruikt wordt door de eigenaar van het lichaam. Hij zei dat deze neiging gevaarlijk is omdat zij de activiteiten van de geest beperkt die haar relateren aan het uiterlijke leven via de zintuigen. In het Sanskriet worden deze activiteiten “vrittis” genoemd. Enkele citaten:

Boek 1-10: “Passiviteit (slaap) is gebaseerd op de staat in ruste van de vrittis (of op het niet-ontvangen van de zintuigen)”.
“De vrittis zijn die geestesactiviteiten die blijken in de bewuste relatie tussen het geactiveerde zintuig en dat wat gevoeld wordt[8]Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.21; die mentale waarnemingen die gerelateerd zijn aan de vijf zintuigen
[9]Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.22, zij leggen een verbinding tussen de mens en zijn omgeving door middel van het gevoel en het verstand”.[10]Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.22
“Sommige mensen belemmeren onmiddellijk de processen van het lagere denkvermogen louter door de kracht van hun wil…. Zij trachten het mentale lichaam tot rust te brengen door het belemmeren of onderdrukken van elke beweging … het stoppen van de circulatie … deze belemmering heeft een directe uitwerking op het fysieke brein”.[11]Alice Bailey, Brieven over Occulte Meditatie, blz.95
“Als de geest tot inactiviteit bedwelmd wordt door belemmering of aanhoudende herhaling, is [dit] gevaarlijk”.[12]Alice Bailey, Van Intellect naar Intuïtie, blz.109
“Deze zelfopgelegde rustgeving [kan] buitengewoon gevaarlijk zijn door het afgesneden of geatrofieerd zijn van gevoelsrelaties … is de mens open voor hallucinatie, waan, verkeerde indrukken en obsessies”.[13]Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.21-22
Vanuit een Oosters perspectief beginnen deze vrittis of neurale activiteiten af te sterven als ze niet gebruikt worden, en snijden daarbij de eigenaar af van de uiterlijke wereld. Als we het woord vrittis vervangen door “electrische impulsen”, zou de definitie zo uit een modern boek over hersenactiviteit kunnen gaan, zoals het volgende:
“Onze zintuigen zijn afhankelijk van het gebruik van het zenuwstelsel van electrische signalen om dat wat we zien, voelen, horen, ruiken en proeven te transporteren”.[14]www.lcmedia.com/mind163.htm
Kortom, het bewust belemmeren van de processen van de geest dempt de electrische zenuwimpulsen die informatie van de zintuigen naar het brein en het denkvermogen vervoeren en snijden daarbij effectief de eigenaar ervan af van elke betekenisvolle interactie met de uiterlijke wereld. Het laatste gedeelte van de vorige zin zou een beschrijving kunnen zijn van autisme, afgezien van het esoterisch perspectief ligt de oorzaak in de onwil van de incarnerende ziel om zich volledig in te zetten voor het brein en het zenuwstelsel. We kunnen nu begrijpen waarom een vroege diagnose van autisme en interventie – binnen de eerste vier jaren – cruciaal is. Zonder behandeling zullen de geest en de hersenactiviteit atrofiëren tot een punt waarop ze geen nut meer hebben.

6. Enkele aanbevelingen voor ouders

Preventie

  • Streef ernaar, voor zover mogelijk, om je kind stressvrij geboren te laten worden en zorg voor een liefdevolle en zorgzame omgeving. Probeer de gebruiken in het gezin ordelijk en goed te organiseren en zorg voor een rustige sfeer. Vul de ruimte voor het kind met mooie muziek en blijf het positieve versterken. Kinderen gedijen in zo’n sfeer. Bedenk ook dat baby’s en peuters georiënteerd zijn op de rechterhersenhelft en dat zij de sfeer in het gezin haarfijn kunnen aanvoelen.
  • Ontwikkel bij jezelf het vermogen tot herkenning van de symptomen van autisme. Als je twijfelt, zoek een deskundige die ervaren is op dit gebied. Een vroegtijdige diagnose en behandeling zijn van vitaal belang. De mening van deskundigen is, dat autisme behandelbaar is, mits de diagnose vroeg genoeg gesteld kan worden en dat er in een vroeg stadium met de behandeling kan worden begonnen.
  • Zoek een goede astroloog en vraag of er aanwijzingen zijn voor ernstige communicatieproblemen tijdens de eerste drie jaren waarin eventueel een trauma wordt vastgesteld. Omgeef het kind dan met liefde en bescherming tijdens die periodes. Als je kind een risico loopt, laat de televisie dan uit. Kleine kinderen kunnen geen onderscheid maken tussen realiteit en datgene wat zij op het scherm zien. Zoek videos met grappige, blije en mooie beelden en scenes.
  • Let erop of je kind op een vroeg moment de neiging vertoont zijn adem in te houden. Introverte mensen doen dit als ze ongerust zijn en het vertraagt de energiestroom en geestelijke activiteit. Neem het kind geregeld mee naar buiten, de zon in en doe leuke spelletjes, laat ze flink in- en uitademen. Streef ernaar om de verbeelding met fijne spelletjes te stimuleren. Probeer met het kind verstoppertje te spelen – het zoeken en bezig zijn stimuleert de hersencellen. Wek, als je dat kunt, interesse op voor verschillende prettige geuren want dit zintuig is verbonden met mentaal onderscheidingsvermogen.

Wat als autisme wordt vastgesteld?

  • Sluit je aan bij een ondersteuningsgroep en zoek uit waar bronmateriaal en informatie te vinden is. Stel je kind onder de hoede van de best getrainde deskundigen die je kunt vinden. Selecteer alleen die mensen die je mag om met je kostbaar kind te werken – vertrouw daarbij op je intuïtie. Zoek contact met alle scholen in de buurt en zoek uit welke school het beste is toegerust en de middelen heeft om je kind te helpen, doe er vervolgens alles aan om jouw kind op die school geplaatst te krijgen.
  • Zoek een betrouwbare groep of organisatie die aan de juiste voorwaarden voldoet.
  • Geef, als het kind dat toestaat, regelmatig zachte massages op het hoofd en geef daarbij bijzondere aandacht aan de schedelbasis. Stem je af op de Ziel (God) en stuur liefde door via de toppen van je vingers.
  • Kleed je kind in mooie geeltinten; dit is de kleur van Mercurius. Kleurentherapeuten kunnen gedurende enkele minuten per dag geel licht richten op het kind.
  • Mediteer regelmatig en stuur liefde naar je kind. Verbeelde liefde herstelt een gezonde geest- en breinfunctie, stimuleert de electrische impulsen, visualiseer gedachtevormen die op een gezonde manier in het mentale ovaal bewegen. Als je een spirituele of esoterische healing groep kunt organiseren, des te beter. Beschouw je kind als een kind van God, een vitale en gezonde ziel – want dit is in feite ook zo, zelfs onder deze condities. Stuur voortdurend zegeningen van God, Christus, Jezus, Allah, Boeddha of door wie je ook maar geïnspireerd wordt naar je kind. Stel je je kind voor zittend op de schoot van zo’n heilig persoon, die het vriendelijk vasthoudt. Wees creatief.
  • Zit rustig en spreek woordeloos met je kind, door mooie maar eenvoudige beelden naar hem of haar te sturen, bijvoorbeeld een moeder die haar kind kust. Houd dit beeld een tijdje vast. Wees creatief. Als je kind slaapt, blijf er dan stilletjes bij zitten en vertel de kleine in stilte hoeveel je van hem/haar houdt.
  • Zoek op internet een lijst van vitaminen die het immuunsysteem kunnen opbouwen.
  • Als ondanks je beste pogingen de zaak niet ten goede keert, troost je dan met de gedachte dat je het geprobeerd hebt. Tracht te aanvaarden dat de ervaring deel uitmaakt van het levensplan van je Ziel, het levensplan van de Ziel van je kind en een leerpunt is voor alle betrokkenen – misschien wel om zorg en mededogen te tonen. We weten dat vaak in gevallen waarin het bewustzijn ernstig verzwakt is de situatie vaker te maken heeft met het karma van de ouders of verzorgers dan met de patiënt[15]Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.459. In het volgende leven van je kind zal een nieuwe gelegenheid geboden worden voor een gezond bestaan. In het leven van de Ziel wordt geen tijd verkwist en alles ontvouwt zich zoals gepland.

Dit is een korte verhandeling over autisme. De auteur heeft speciaal belangstelling voor dit onderwerp omdat haar kleindochter met deze omstandigheid is gediagnostiseerd. Dit maakte het haar mogelijk om een en ander van nabij te observeren.

Tenzij anders aangegeven zijn de volgende verwijzingen afkomstig uit de boeken van Alice Bailey. De paginanummers verwijzen naar de oorspronkelijke Engelse uitgaven.

Noten

Noten
1 Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.52
2 Alice Bailey, Het naar buiten treden van de Geestelijke Hiërarchie, blz.118-119
3 Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.419-420
4 De cirkel staat, zoals bekend, symbool voor oneindigheid en voor het Goddelijke dat het bewustzijn opnieuw aantrekt en deze groep van supergevoelige zielen weergeeft.
5 Alice Bailey, Esoterische Psychologie 1, blz.167
6 Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.516-517
7 Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.160
8 Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.21
9, 10 Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.22
11 Alice Bailey, Brieven over Occulte Meditatie, blz.95
12 Alice Bailey, Van Intellect naar Intuïtie, blz.109
13 Sutras van Patanjali, uitleg door Alice Bailey, Het Licht van de Ziel, blz.21-22
14 www.lcmedia.com/mind163.htm
15 Alice Bailey, Esoterische Psychologie 2, blz.459